بر طبق عقیده شیعیان (و حتی اهل سنت)، در فردای قیامت، با شفاعت کسانی که در درگاه خدا قرب و مقامی دارند، خیلی از گناهکاران، نجات پیدا می کنند؛ یکی از کسانی که مقام شفاعت را داراست؛ حضرت فاطمه ی معصومه (سلام الله علیها) است …

مقام حضرت معصومه (سلام الله علیها)

یکی از کسانی که مقام شفاعت را داراست؛ حضرت فاطمه ی معصومه (سلام الله علیها) است؛ ولی فرقه ضاله وهابیت که منکر شفاعت غیر خدا هستند و آن را شرک می دانند (در حالی که نیست) [۱] ، شفاعت این بانوی گرانقدر را هم منکر هستند [۲] البته شفاعت هر کسی، من جمله کریمه اهلبیت (سلام الله علیها) هم بدون حساب و کتاب نیست.

در قرآن کریم در مورد شفاعت می خوانیم: «یَوْمَئذٍ لَّا تَنفَعُ الشَّفَاعَةُ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمَانُ وَ رَضىِ‏ لَهُ قَوْلا[طه/۱۰۹] در آن روز (درباره اسقاط یا تخفیف كیفر و یا ترفیع مقام) شفاعت كسى سودى نبخشد جز آن كه خداوند رحمان او را اذن دهد و گفتارش را بپسندد (همانند انبیا و فرشتگان و صالحان). [۳]

حضرت معصومه (سلام الله علیها) یکی از آن صالحات است که مقام شفاعت را داراست؛ زیرا ایشان یکی از دوستداران و ارادتمندان مولا علی (علیه السلام) بوده است؛ چنانکه مولا امیرالمومنین می فرماید: « لَنَا شَفَاعَةً وَ لِأَهْلِ‏ مَوَدَّتِنَا شَفَاعَةً [۴] ما شفاعت می‌کنیم و دوستان ما نیز مقام شفاعت دارند.»

امام صادق (علیه السلام) درباره مقام شفاعت کریمه اهلبیت می فرماید: «تَدْخُلُ بِشَفاعَتِها شیعَتِیَ الْجَنَّةَ بِاَجْمَعِهِمْ[۵] با شفاعت حضرت معصومه (سلام الله علیها) تمام شیعیان ما وارد بهشت می شوند.»

شکی نیست همانطور که خدا به افراد گزینش شده، اجازه شفاعت می دهد، افراد شفاعت شده هم باید دارای استانداردها و شرایط مناسبی باشند.

وظیفه ما برای برخورداری از شفاعت حضرت معصومه (سلام الله علیها)

درباره حضرت معصومه (سلام الله علیها) از قول امام رضا (علیه السلام) می خوانیم: «مَنْ زارَها عارِفاً بِحَقِّها فَلَهُ الْجَنَّةُ» [۶] کسی که فاطمه معصومه (سلام الله علیها) را زیارت کند، در حالی که حق او را بشناسد، بهشت برای او است.»

آن بانوی شایسته، برای دیدن امام زمان خویش، راه خراسان را در پیش گرفت و در این راه سختی ها و مرارتهایی کشید و دست آخر هم بر اثر همان سختی ها از دنیا رفت؛ ما اگر بخواهیم نسبت به آن بانوی ارجمند «عارفا بحقها» باشیم، بباید ببینیم  چقدر، درد  دین و معارف اسلامی داریم و تا چه حدی پای دین و ارزشهایش هستیم؛ خدا نکند که بفرمایش امام حسین (علیه السلام) تا وقتی روزگارمان بر وفق مراد باشد و دنیای ما تأمین باشد، از خوبی دین بگوییم. [۷]  چنانکه خداوند می فرماید: «اما انسان هنگامى كه پروردگارش او را براى آزمایش، اكرام مى‏كند و نعمت مى‏بخشد (مغرور مى‏شود و) مى‏گوید: پروردگارم مرا گرامى داشته است* و اما هنگامى كه براى امتحان، روزیش را بر او تنگ مى‏گیرد (مأیوس مى‏شود و) مى‏گوید: «پروردگارم مرا خوار كرده است!» [۸]

هنگامی که این نکات گفته شده در آیات فوق، با حال ما مطابقت داشته باشد، معلوم می شود که تا رسیدن به حد مطلوب (از نظر دین) فاصله داریم.

خلاصه ما باید آموزه های دینی را درزندگی خود پیاده کنیم و بعداً انتظار شفاعت از اهلبیت و کریمه اهلبیت را داشته باشیم. «مَنْ ءَامَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الاَخِرِ وَ الْمَلَئكَةِ وَ الْكِتَابِ وَ النَّبِیِّنَ وَ ءَاتىَ الْمَالَ عَلىَ‏ حُبِّهِ ذَوِى الْقُرْبىَ‏ وَ الْیَتَامَى‏ وَ الْمَسَاكِینَ وَ ابْنَ السَّبِیلِ وَ السَّائلِینَ وَ فىِ الرِّقَابِ وَ أَقَامَ الصَّلَوةَ وَ ءَاتىَ الزَّكَوةَ وَ الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُواْ وَ الصَّابرِینَ فىِ الْبَأْسَاءِ وَ الضَّرَّاءِ وَ حِینَ الْبَأْسِ أُوْلَئكَ الَّذِینَ صَدَقُواْ وَ أُوْلَئكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ [بقره/۱۷۷] كسى كه به خدا و روز رستاخیز و فرشتگان و كتاب (آسمانى) و پیامبران، ایمان آورده و مال (خود) را، با همه علاقه ‏اى كه به آن دارد، به خویشاوندان و یتیمان و مسكینان و واماندگان در راه و سائلان و بردگان، انفاق مى‏كند، نماز را برپا مى‏دارد و زكات را مى‏پردازد و (همچنین) كسانى كه به عهد خود- به هنگامى كه عهد بستند- وفا مى‏كنند و در برابر محرومیتها و بیماریها و در میدان جنگ، استقامت به خرج مى‏دهند؛ اینها كسانى هستند كه راست مى‏گویند؛ و (گفتارشان با اعتقادشان هماهنگ است؛) و اینها هستند پرهیزكاران»

در آیه بالا از انفاق و زکات و دستگیری از نیازمندان سخن به میان آمده است که این صفات آدمی، حکایت از دست کریمانه دارد؛ صفتی که حضرت معصومه (سلام الله علیها) را با آن می شناسیم.

دست کریمانه داشته باشیم

حضرت معصومه (سلام الله علیها) را به عنوان کریمه اهلبیت می شناسیم؛ ما اگر بخواهیم نسبت به آن بانوی ارجمند «عارفا بحقها» باشیم، باید در کمک کردن به فقیران و نیازمندان کوتاهی نکنیم؛ یکی از راه های کمک کردن به فقیران جامعه خمس و زکات است. ارادتمندان و مشتاقان کریمه اهلبیت، باید نسبت به خمس و زکات واجب خود (در صورت توانایی) کوتاهی نکنند.

خدا نکند در همسایه ی ما، افراد فقیری باشند و ما بتوانیم از آنها دستگیری کنیم، ولی …

سخن از خمس و زکات به میان آمد، در بسیاری از آیات قرآن، وجوب زکات و نماز با هم آمده است. [۹] اتفاقاً در حدیثی از امام صادق (علیه السلام) که بی ربط به بحث ما (شفاعت) نیست، در باره اهتمام به نماز، می خوانیم: «بى‏گمان شفاعت‏ ما به كسى كه نمازش را كوچك و سبك بشمارد نخواهد رسید.» [۱۰]

سخن آخر

طبق حدیث امام صادق (علیه السلام) شفاعت حضرت معصومه (سلام الله علیها) شامل حال تمام شیعیان می شود؛ ولی ما شیعیان باید بدانیم که آن بانوی ارجمند، برای دیدار امام زمانش (امام رضا) سختیها و رنجهایی را به جان خرید؛ ما هم باید درد دین داشته و ونسبت به شناخت و محبت اهلبیت و  انجام فرائض دینی اهتمام داشته باشیم تا به شفاعت آن بانوی ارجمند برسیم.

پی نوشت ها:

۱ــ خبر گزاری رسا

۲ـــ سایت ادیان

۳ــ ترجمه مشکینی، ص۳۱۹

۴ــ بحار الأنوار، ج‏۱۰، ص ۱۰۳

۵ــ بحارالانوار ۵۷ ص۲۲۸

۶ــ بحارالانوار، ج ۱۰۲، ص ۲۶۶۰

۷ــ «مردم بنده دنیا هستند و دین لقلقه زبانشان است، تا وقتی که دنیایشان تأمین است حرف دین را میزنند، اما وقتی که بلا وگرفتاری در زندگی آنها وارد شد، معلوم می شود که دین داران واقعی کمند.» (بحار الأنوار (ط – بیروت)، ج‏۷۵، ۱۱۷)

۸ــآیات ۱۵ و ۱۶ فجر

[۹] به عنوان نمونه آیات ۴۳ و۸۳ و ۱۱۰ بقره

۹ــ ادب حضور (ترجمه فلاح السائل) ، ابن طاووس حلی، ص ۲۲۸